Genel

KARADAĞ’DA OTURUM ALMAK: ŞİRKET KURULUMUNDAN VATANDAŞLIĞA UZANAN KAPSAMLI REHBER

Adriyatik’in İncisi’nde Yeni Bir Hayata Atılan İlk Adım: Karadağ Oturum İzni

Balkanlar’ın büyüleyici coğrafyasında, Adriyatik Denizi’nin kıyısında parlayan bir mücevher olan Karadağ (Montenegro), sadece nefes kesen doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda sunduğu yaşam kalitesi, iş fırsatları ve Avrupa Birliği’ne (AB) aday ülke statüsüyle de dikkatleri üzerine çekiyor. Sakin ve güvenli bir yaşam arayanlar, işini Avrupa’ya taşımak isteyen girişimciler ve stratejik bir yatırım yapmayı hedefleyenler için Karadağ, fırsatlarla dolu bir dünya vaat ediyor.

Bu dünyaya açılan kapının anahtarı ise şüphesiz Karadağ oturum iznidir. Turist vizesiyle sınırlı bir süreliğine deneyimleyebileceğiniz bu güzel ülkede yasal olarak yaşamak, çalışmak, çocuklarınızı okutmak ve bir gelecek inşa etmek için atmanız gereken ilk ve en önemli adım budur.

Peki, bu değerli izne nasıl sahip olunur? Karadağ yasaları, yabancılara çeşitli yollarla oturum izni imkanı sunsa da, bunlar arasında en proaktif, en kontrol edilebilir ve en popüler olanı Karadağ’da şirket kurmak yoluyla oturum almaktır. Bu yöntem, size sadece ülkede yasal olarak ikamet etme hakkı tanımakla kalmaz, aynı zamanda kendi işinizin patronu olma ve Avrupa pazarında faaliyet gösterme olanağı da sunar.

Bu rehber, Karadağ’da şirket açmak fikrinden yola çıkarak oturum izni alma sürecinin tüm labirentlerini aydınlatmak için tasarlandı. Sürecin her bir aşamasını, gerekli belgeleri, potansiyel zorlukları ve uzun vadeli faydaları derinlemesine inceleyeceğiz. Hazırsanız, Karadağ’daki yeni hayatınızın temelini atmak için bu detaylı yolculuğa başlayalım.


Bölüm 1: Neden Karadağ? Oturum İzni Almanın Somut Faydaları

Karadağ’da oturum izni almak, sadece vizesiz kalma süresini uzatmaktan çok daha fazlasını ifade eder. Bu, size ve ailenize bir dizi somut hak ve avantaj sağlayan yasal bir statüdür.

  1. Yasal ve Kesintisiz İkamet Hakkı: Oturum izni, 90 günlük turist vizesi kuralını ortadan kaldırır. Ülkede yasal olarak 365 gün yaşamanıza, dilediğiniz gibi giriş-çıkış yapmanıza olanak tanır.
  2. Eğitim Hakkı: Oturum izni sahibi olarak, çocuklarınızı Karadağ’daki devlet okullarına ücretsiz olarak kaydettirebilirsiniz. Bu, ülkede ailece bir yaşam kurmayı planlayanlar için en önemli avantajlardan biridir.
  3. Sağlık Hizmetlerine Erişim: Özellikle çalışma izniyle birleştirilmiş bir oturum izniniz varsa (şirket direktörü olarak alacağınız izin gibi), kendiniz ve aileniz için devletin sağlık sigortası sistemine kaydolabilir ve kamu hastanelerinden faydalanabilirsiniz.
  4. Finansal İşlemlerde Kolaylık: Karadağ oturum izni, ülkede kişisel banka hesabı açmayı, kredi kartı almayı veya gelecekte kredi başvurusunda bulunmayı çok daha kolay hale getirir.
  5. Araç ve Ehliyet İşlemleri: Kendi adınıza araç satın alabilir, tescil ettirebilir ve belirli bir süre sonra Türk ehliyetinizi Karadağ ehliyetine çevirmek için başvuruda bulunabilirsiniz.
  6. Kalıcı Oturum ve Vatandaşlığa Giden Yol: Bu en stratejik faydadır. Alacağınız geçici oturum izni, 5 yıl boyunca kesintisiz olarak yenilendiğinde size kalıcı oturum (stalni boravak) başvuru hakkı tanır. Kalıcı oturum aldıktan 5 yıl sonra ise Karadağ vatandaşlığı (državljanstvo) için başvuru yapma hakkı doğar. Yani bugünkü Karadağ oturum başvurunuz, 10 yıl sonraki bir Avrupa Birliği pasaportunun ilk adımı olabilir.
  7. Avrupa’ya Açılan Kapı: Karadağ, AB’ye aday ülkeler arasında müzakerelerde en ileri seviyede olanıdır. Burada yasal bir düzen kurmak, ülkenin AB’ye tam üye olması durumunda otomatik olarak AB vatandaşı olmanın getireceği serbest dolaşım ve çalışma haklarından yararlanma potansiyeli sunar.

Bölüm 2: Girişimciler İçin Altın Anahtar: Karadağ'da Şirket Kurma Yoluyla Oturum

Karadağ’da oturum almanın farklı yolları olsa da (emlak alımı, aile birleşimi vb.), Karadağ’da şirket kurma yöntemi, sunduğu kontrol ve esneklik nedeniyle açık ara en popüler olanıdır. Bu yöntem, temel olarak kendi kurduğunuz şirketin direktörü olarak kendinize çalışma ve dolayısıyla oturma izni almanız prensibine dayanır.

Neden Bu Yöntem Bu Kadar Popüler?

  • Erişilebilirlik: Büyük bir sermaye yatırımı veya istihdam yaratma zorunluluğu yoktur.
  • Kontrol: Süreç tamamen sizin kontrolünüzdedir. Başka bir işverene bağımlı kalmazsınız.
  • Hız: Şirket kurulumu ve ardından oturum başvurusu, diğer yöntemlere göre genellikle daha öngörülebilir ve hızlı bir süreçtir.
  • Çalışma Hakkı: Bu yöntemle alınan oturum izni, size aynı zamanda yasal çalışma hakkı da verir.

En Yaygın Şirket Türü: D.O.O. (Društvo s Ograničenom Odgovornošću)

Karadağ’da yabancıların en çok tercih ettiği şirket türü, Türkiye’deki Limited Şirket’in (Ltd. Şti.) karşılığı olan D.O.O.’dur.

  • D.O.O.’nun Avantajları:
    • Sınırlı Sorumluluk: Şirketin borçlarından dolayı kişisel mal varlığınızla sorumlu olmazsınız. Sorumluluğunuz, şirkete koyduğunuz sermaye ile sınırlıdır.
    • Düşük Sermaye: Bir D.O.O. kurmak için gereken yasal minimum sermaye sadece 1 Euro‘dur.
    • Tek Kişilik Kurulum: Tek bir kurucu ve tek bir direktör ile kurulabilir. Yani tüm kontrol sizde olabilir.
    • Esnek Faaliyet Alanı: Şirket ana sözleşmesine birden fazla faaliyet alanı ekleyerek farklı sektörlerde iş yapma esnekliğine sahip olabilirsiniz.

Karadağ'da Şirket Açmak: Adım Adım Detaylı Süreç

Bu süreç, dikkatli bir planlama ve doğru adımların atılmasını gerektirir. İşte baştan sona Karadağ’da şirket kurmak için izlemeniz gereken yol:

Aşama 1: Hazırlık ve Planlama

  1. Profesyonel Destek Anlaşması: Sürecin en kritik adımı budur. Karadağ’daki yasal prosedürlere, diline ve bürokrasisine hakim, güvenilir bir danışmanlık firması veya avukat ile anlaşmak, size hem zaman kazandırır hem de olası hataların önüne geçer. Bu profesyoneller, tüm evrak işlerini sizin adınıza yürütecektir.
  2. Şirket İsmi Belirleme: Şirketiniz için benzersiz, daha önce alınmamış bir isim belirlemeniz gerekir. Danışmanınız bu ismin uygunluğunu kontrol edecektir.
  3. Faaliyet Alanlarının Tespiti: Şirketinizin hangi alanlarda faaliyet göstereceğini belirlemelisiniz. Danışmanınız, bu faaliyetleri Karadağ’ın resmi kod sistemine göre ana sözleşmeye ekleyecektir. (Örn: Danışmanlık, Turizm, Emlak, Ticaret vb.)
  4. Pasaportun Hazırlanması: Geçerlilik süresi yeterli olan pasaportunuzun net bir fotokopisi gerekecektir.

Aşama 2: Resmi Kuruluş İşlemleri

Bu aşama genellikle anlaştığınız danışman tarafından sizin adınıza vekaletname ile yürütülür.

  1. Kuruluş Belgelerinin Hazırlanması: Şirketin ana sözleşmesi (Osnivački akt) ve tüzüğü (Statut) gibi temel belgeler hazırlanır. Bu belgeler kurucunun bilgilerini, şirket ismini, adresini, sermayesini ve faaliyet alanlarını içerir.
  2. Noter Onayı: Hazırlanan tüm kuruluş belgeleri Karadağ’da bir noter tarafından onaylanır.
  3. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi’ne (CRPS) Başvuru: Noter onaylı belgelerle birlikte, başkent Podgorica’da bulunan Merkezi Sicil Kayıt Sistemi’ne şirket tescil başvurusu yapılır. Bu işlem sonucunda şirketiniz resmi olarak kurulmuş olur ve bir tescil numarası alır. Bu süreç genellikle 5-7 iş günü sürer.
  4. Vergi ve Gümrük Numaralarının Alınması: Tescilin ardından vergi dairesinden şirketin Vergi Kimlik Numarası (PIB) ve gerekirse gümrük işlemleri için bir gümrük numarası alınır.
  5. Şirket Mührünün (Pečat) Yaptırılması: Karadağ’da resmi evraklar için hala mühür kullanımı yaygındır. Şirketinizin resmi mührü yaptırılır.
  6. Kurumsal Banka Hesabının Açılması: Tescil belgeleri ve mühür ile birlikte, şirketiniz adına bir veya daha fazla bankada kurumsal banka hesabı açılır. 1 Euro’luk sembolik sermaye bu hesaba yatırılır.

Bu adımların sonunda, artık yasal olarak var olan, fatura kesebilen ve ticari faaliyette bulunabilen bir Karadağ şirketiniz olur.

Karadağ'da Şirket Kurma Maliyetleri ve Aylık Giderler

  • Kurulum Maliyetleri (Tek Seferlik): Danışmanlık ücreti, noter masrafları, çeviri ücretleri, resmi harçlar dahil olmak üzere, seçeceğiniz hizmet paketine göre 2,500 – 4,000 Euro arasında bir bütçe ayırmak gerçekçi olacaktır. Eğer bizimle bu süreci yönetmek isterseniz Karadağ Şirket Kuruluşu, Karadağ Oturum İşlemleri ve Yasal Adres gösterimi dahil 1500€ ya bu hizmeti alabilirsiniz.
  • Aylık Sabit Giderler (En Önemli Kısım):Karadağ’da şirket açmak, tek seferlik bir işlem değildir. Oturum izninizin geçerliliğini korumak için şirketinizin aktif olması ve yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekir. En temel yükümlülük, direktörün (yani sizin) maaş ve sigorta primlerinin ödenmesidir.
    • Muhasebe Ücreti: Karadağ’da her şirketin lisanslı bir muhasebeci ile çalışması zorunludur. Aylık muhasebe ücreti şirketin işlem hacmine göre 100 – 200 Euro arasında değişir. Bizim tarafımızdan verilen muhasebe hizmeti aylık 70€ dur.
    • Direktör Maaşı Üzerinden Vergi ve Sigorta Primleri: Oturum izninizin devamı için kendinize en az asgari ücret üzerinden maaş göstermeniz ve bunun vergileri ile sosyal güvenlik (sağlık, emeklilik) primlerini her ay düzenli olarak ödemeniz gerekir. Bu meblağ, asgari ücretteki değişikliklere göre güncellenir ancak aylık yaklaşık 150 – 250 Euro civarında bir maliyet oluşturur.
    • Sanal Ofis (Gerekirse): Fiziksel bir ofis kiralamak istemiyorsanız, yasal adres göstermek için aylık 30 – 50 Euro civarında bir sanal ofis hizmeti alabilirsiniz.

Yani, şirketiniz hiç faaliyet göstermese bile, Karadağ oturum izninizi korumak için ayda en az 150 – 200 Euro arasında bir sabit gideriniz olacağını unutmamanız gerekir.


Bölüm 3: Şirketten Oturuma Geçiş: Karadağ Oturum Başvuru Süreci

Şirketinizi başarıyla kurduktan sonra, ikinci büyük adıma, yani oturum ve çalışma izni başvurusuna geçebilirsiniz. Bu izin resmi olarak “Geçici Oturum ve Çalışma İzni” (Dozvola za privremeni boravak i rad) olarak adlandırılır.

Adım Adım Oturum İzni Başvurusu:

  1. Gerekli Belgelerin Eksiksiz Toplanması (En Kritik Aşama): Başvurunun kaderini belirleyen bu aşamada en küçük bir eksiklik bile süreci uzatabilir. İşte temel belge listesi:
    • Pasaport: En az 15 ay geçerliliği olan pasaport ve fotokopisi.
    • Şirket Belgeleri: CRPS’ten alınan taze tarihli şirket tescil belgesi.
    • Konaklama Kanıtı: Karadağ’da bir evde kalacağınızı kanıtlayan belge. Bu, kendi adınıza bir tapu veya en az 1 yıllık noter onaylı bir kira kontratı olabilir.
    • Sağlık Sigortası: En az 30 günlük, Karadağ’da geçerli bir seyahat sağlık sigortası. Oturum izni onaylandıktan sonra devlet sigortasına geçiş yapacaksınız.
    • Adli Sicil Kaydı: E-devletten alabileceğiniz, Apostil şerhi tatbik edilmiş ve Karadağca’ya yeminli tercüman tarafından çevrilmiş adli sicil kaydı. Belgenin 6 aydan eski olmaması gerekir.
    • Diploma Denkliği (Nostrifikacija): Bu en çok zaman alan ve en önemli adımlardan biridir. Türkiye’den aldığınız lise, ön lisans veya lisans diplomasının Karadağ Eğitim Bakanlığı tarafından tanınması işlemidir. Diplomanızın aslı, transkript ve diğer ilgili belgeler Apostilli olarak Karadağ’a getirilir, tercüme edilir ve Bakanlığa denklik başvurusu yapılır. Bu işlem 30-45 gün sürebileceği için, şirket kurma sürecine paralel olarak başlatılması şiddetle tavsiye edilir.
    • Yeterli Finansal Kaynak Kanıtı: Banka hesabınızda, Karadağ’da bir yıl boyunca geçiminizi sağlayabileceğinizi gösteren bir miktar para bulunması gerekir. Genellikle 3,650 Euro (günlük 10 Euro x 365 gün) yeterli kabul edilir. Bu parayı gösteren bir banka hesap dökümü sunulmalıdır.
    • Başvuru Formu ve Harç Makbuzu: Eksiksiz doldurulmuş başvuru formu ve başvuru harcının ödendiğine dair dekont.
  2. Başvurunun Yapılması: Tüm bu belgelerle birlikte, ikamet edeceğiniz şehirdeki İçişleri Bakanlığı (MUP) Yabancılar Şubesi’ne şahsen başvuru yapmanız gerekir. Parmak iziniz ve biyometrik fotoğrafınız alınacaktır.
  3. Değerlendirme Süreci ve Sonuç: Başvurunuz, yasal olarak 20 ila 40 gün içinde sonuçlandırılır. Bu süreçte genellikle bir sorun çıkmaz ancak eksik evrak olması durumunda sizden tamamlamanız istenebilir.
  4. Oturum Kartının Teslim Alınması: Başvurunuz onaylandığında, size bir SMS veya bildirim gelir. Tekrar aynı şubeye giderek üzerinde fotoğrafınızın ve bilgilerinizin yer aldığı, bir yıl geçerli olan Karadağ oturum ve çalışma izni kartınızı teslim alırsınız.

Tebrikler! Artık Karadağ’da yasal olarak ikamet eden ve çalışan bir bireysiniz.


Bölüm 4: Alternatif Oturum Alma Yolları

Karadağ’da şirket açmak en yaygın yöntem olsa da, kişisel durumunuza daha uygun olabilecek başka yollar da mevcuttur.

  1. Emlak Sahipliği Yoluyla Oturum:
    • Kural: Karadağ’da değeri ne olursa olsun (bir alt limit yoktur) bir konut, ofis veya ticari mülk satın alan yabancılar, bu mülke dayanarak oturum iznine başvurabilirler.
    • Çok Önemli Fark: Bu yolla alınan oturum izni, size çalışma hakkı vermez. Sadece ülkede yasal olarak ikamet etmenizi sağlar. Daha da önemlisi, bu oturum türü, 5 yılın sonunda kalıcı oturum iznine başvurmak için gereken “kesintisiz ikamet” süresinden sayılmaz. Bu nedenle, uzun vadeli hedefi kalıcı oturum veya vatandaşlık olanlar için uygun bir yol değildir.
  2. Aile Birleşimi Yoluyla Oturum:
    • Karadağ’da oturum izni sahibi olan bir kişinin (örneğin şirket kurarak izin alan) eşi ve 18 yaşından küçük çocukları, aile birleşimi yoluyla oturum iznine başvurabilir. Ana başvuru sahibi iznini aldıktan sonra, aile üyeleri için süreç başlatılır. Bu izin türü de kalıcı oturuma giden yolda geçerli sayılır.
  3. İstihdam (Çalışan Olma) Yoluyla Oturum:
    • Karadağ’da faaliyet gösteren bir şirket tarafından işe alınmanız durumunda da oturum ve çalışma izni alabilirsiniz. Ancak bu durumda, işverenin o pozisyon için neden bir Karadağ veya AB vatandaşı yerine sizi işe aldığını kanıtlaması ve iş gücü piyasası testi gibi prosedürleri tamamlaması gerekebilir. Bu, süreci daha karmaşık hale getirebilir.
  4. Dijital Göçebe (Digital Nomad) Vizesi/Oturumu:
    • Bu, yurtdışındaki bir şirket için uzaktan çalıştığını ve belirli bir gelir düzeyine (aylık yaklaşık 2,500 Euro brüt) sahip olduğunu kanıtlayabilen kişilere yönelik yeni bir oturum türüdür. İki yıl geçerlidir ve bir kez daha uzatılabilir. Özellikle lokasyondan bağımsız çalışanlar için harika bir seçenektir.

Bölüm 5: Uzun Vadeli Perspektif: Yenileme, Kalıcı Oturum ve Vatandaşlık

Karadağ oturum izniniz bir maratonun ilk adımıdır.

  • Yıllık Yenileme: Şirket direktörü olarak aldığınız oturum izni 1 yıl geçerlidir. Her yıl, süresi dolmadan yaklaşık bir ay önce yenileme başvurusunda bulunmanız gerekir. Yenileme süreci ilk başvuruya göre daha basittir. En önemli şartlar; şirketinizin hala aktif olması, vergi ve sigorta borcunun bulunmaması ve sizin adli sicilinizin temiz olmasıdır.
  • Kalıcı Oturum İzni (Stalni Boravak): Geçici oturum izninizi (şirket direktörlüğü, aile birleşimi veya istihdam gibi kalıcı oturuma sayılan türlerden biriyle) 5 yıl boyunca kesintisiz olarak yeniledikten sonra, kalıcı oturum iznine başvurma hakkı kazanırsınız. “Kesintisiz” ifadesi, 5 yıl içinde toplamda 10 aydan fazla veya tek seferde 6 aydan fazla ülke dışında bulunmamanız gerektiği anlamına gelir. Kalıcı oturum, size süresiz ikamet hakkı tanır ve artık yıllık yenileme derdinden kurtarır.
  • Vatandaşlık (Državljanstvo): Kalıcı oturum izniyle 5 yıl daha Karadağ’da yaşadıktan sonra (yani toplamda 10 yıllık yasal ikametin ardından), Karadağ vatandaşlığı için başvuru yapma hakkınız doğar. Vatandaşlık için temel Karadağca dil bilgisi, ülke kültürü ve anayasası hakkında bilgi sahibi olma ve mevcut vatandaşlığınızdan feragat etme gibi ek şartlar bulunmaktadır.

Sonuç: Stratejik Bir Adım, Parlak Bir Gelecek

Karadağ’da oturum almak, özellikle Karadağ’da şirket kurma yoluyla, dikkatli planlama ve doğru adımlar atıldığında son derece ulaşılabilir bir hedeftir. Bu süreç, sadece Adriyatik kıyısında bir yaşam kurmanızı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda size Avrupa’da iş yapma ve gelecekte potansiyel bir AB vatandaşlığına uzanma gibi paha biçilmez stratejik avantajlar sunar.

Karadağ’da şirket açmak, bir maliyet değil, geleceğinize yapılmış bir yatırımdır. Bu yatırımın karşılığını alabilmek için sürecin her aşamasında profesyonel destek almaktan çekinmeyin. Güvenilir bir muhasebeci ve danışman, bürokrasinin karmaşık yollarında sizin en iyi rehberiniz olacaktır.

Bu rehberde sunulan bilgiler, Karadağ oturum yolculuğunuzda size ışık tutmak için tasarlanmıştır. Sabır, doğru hazırlık ve kararlılıkla, bu güzel ülkenin kapılarını kendinize ve ailenize sonuna kadar açabilir, Adriyatik’in kalbinde yeni ve parlak bir başlangıç yapabilirsiniz.

Karadağ şirket kurma ve Karadağ oturum işlemleri için bizimle iletişime geçebilirsiniz.