Karadağ (Montenegro), Balkanlar’daki stratejik konumu, düşük vergi oranları ve Avrupa Birliği’ne aday statüsü sayesinde, son yıllarda yabancı yatırımcılar için cazip bir ülke haline gelmiştir. Özellikle girişimciler ve iş insanları için şirket kurmak hem kolay prosedürler hem de ekonomik avantajlar sunmaktadır. Bu yazıda, Karadağ’da şirket kurma sürecini baştan sona detaylandıracağız. Ayrıca şirket türleri, gerekli belgeler, maliyetler ve vergi avantajları gibi kritik bilgileri bulacaksınız.
Karadağ’da Neden Şirket Kurulmalı?
Karadağ, ekonomik ve yasal altyapısıyla birçok yabancı yatırımcıyı kendine çeker. Şirket kurmak isteyen girişimciler için sağladığı avantajlar şunlardır:
- Düşük Vergi Oranları: Karadağ’da kurumlar vergisi ve gelir vergisi oranı %9 gibi oldukça düşük seviyelerdedir.
- Avrupa Pazarı ve AB Adaylığı: Karadağ, Avrupa Birliği’ne aday ülke olup, gelecekte AB üyeliğiyle daha geniş bir pazara erişim sağlamayı planlamaktadır.
- Yabancılara Açık Yatırım Politikaları: Karadağ, yabancılar için şirket kurma sürecini oldukça kolaylaştırmıştır. Mülk satın alma ve iş kurma konusunda ciddi kısıtlamalar bulunmamaktadır.
- Çift Vergilendirme Anlaşmaları: Türkiye ve Karadağ arasında çift vergilendirmeyi önleme anlaşması bulunmaktadır, bu da girişimciler için vergi avantajı sunar.
- Turizm ve Gayrimenkul Potansiyeli: Özellikle turizm ve inşaat sektörlerinde hızlı büyüme, girişimciler için yeni fırsatlar yaratmaktadır.
Karadağ’da Şirket Türleri
Karadağ’da farklı büyüklükteki işletmeler için çeşitli şirket türleri bulunmaktadır. Girişimcilerin ihtiyaçlarına göre şu şirket türlerinden birini seçmesi mümkündür:
- Limited Şirket (DOO):
- En yaygın şirket türüdür.
- Kuruluşu hızlı ve maliyetlidir.
- En az 1 ortak gerektirir, en fazla 30 ortağa kadar çıkabilir.
- Minimum sermaye gereksinimi: 1 Euro.
- Ortakların sorumluluğu, koydukları sermaye ile sınırlıdır.
- Anonim Şirket (AD):
- Büyük ölçekli yatırımlar için tercih edilir.
- Minimum sermaye gereksinimi: 25.000 Euro.
- Yönetim kurulu ve denetim mekanizması zorunludur.
- Şube (Branch Office):
- Mevcut bir yabancı şirketin Karadağ’da açtığı şubedir.
- Ayrı bir tüzel kişilik değildir; ana şirketin yasal statüsüne bağlıdır.
- Temsilcilik Ofisi:
- Kar amacı gütmeyen, yalnızca ana şirketin tanıtımını yapmak amacıyla kurulan ofislerdir.
- Ticari faaliyet yürütmez.
Karadağ’da Şirket Kurmak İçin Gerekli Belgeler
Şirket kurulumunda gerekli olan belgeler, seçilen şirket türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak genellikle aşağıdaki belgeler talep edilir:
- Kuruluş Sözleşmesi: Ortakların haklarını ve yükümlülüklerini düzenleyen ana belgedir.
- Şirket Tüzüğü: Şirketin faaliyet alanını ve yönetim yapısını tanımlayan resmi doküman.
- Ortakların Pasaport Fotokopileri: Yabancı yatırımcılar için pasaport fotokopisi gereklidir.
- Adli Sicil Kaydı: Yatırımcının sabıka kaydının olmadığını gösterir.
- Yerleşim Adresi Belgesi: Şirketin Karadağ’daki faaliyet adresini gösterir kira kontratı veya mülkiyet belgesi.
- Bankadan Sermaye Beyanı: Sermayenin kurulum aşamasında bir banka hesabına yatırıldığını gösteren belge.
Karadağ’da Şirket Kurulum Süreci: Adım Adım Rehber
Şirket kurma süreci, basit ve hızlı ilerlemektedir. İşte, Karadağ’da şirket kurmak için takip edilmesi gereken adımlar:
1. Şirket İsmi Seçimi ve Rezervasyonu
- Şirket isminin, daha önce kayıtlı olmaması gereklidir.
- Ticaret sicilinde ön rezervasyon yapılır ve isim koruma altına alınır.
2. Kuruluş Sözleşmesinin Hazırlanması
- Ortakların belirlediği esaslara göre noter huzurunda bir kuruluş sözleşmesi hazırlanır.
3. Ticaret Siciline Kayıt
- Karadağ Ticaret Sicili’ne başvuru yapılarak şirketin yasal olarak kurulması sağlanır.
- Başvuru sırasında tüm belgeler teslim edilir ve sicil numarası alınır.
4. Banka Hesabı Açılması
- Şirket adına bir banka hesabı açılır ve sermaye bu hesaba yatırılır.
- Banka, yatırılan sermaye ile ilgili bir beyan belgesi düzenler.
5. Vergi Numarası ve KDV Kaydı
- Şirketin vergi dairesine kaydı yapılır ve vergi numarası alınır.
- KDV mükellefiyeti olan işletmeler için ayrıca KDV kaydı gereklidir.
6. İşçi Çalıştırma ve Sigorta Kaydı
- Eğer şirket işçi çalıştıracaksa, işçilerin sosyal güvenlik sistemine kaydı yapılmalıdır.
Karadağ’da Şirket Kurmanın Maliyetleri
Şirket kurma maliyetleri, seçilen şirket türüne ve faaliyet alanına bağlı olarak değişir. İşte temel maliyet kalemleri:
- Ticaret Sicili Kayıt Ücreti: 20 – 50 Euro
- Noter Masrafları: 50 – 100 Euro
- Banka Hesabı Açma Ücreti: Ücretsiz veya küçük işlem masrafları
- Sermaye Transfer Ücretleri: 1 Euro’dan başlayan sermaye ile DOO şirketleri kurulabilir.
- Muhasebe Ücretleri: Aylık olarak 50 – 150 Euro arasında değişir.
Bu ücretler sadece yasal evrak bedellerini kapsar. Oturum alma sürecindeki Yeminli tercüman’dan tutun, noter masraflarına, sağlık sigortası, sağlık raporu, kira kontratı gibi bir çok kalem masraf mevcuttur.
Karadağ’da Vergi Sistemi ve Avantajlar
Karadağ’da düşük vergi oranları, yatırımcıların ilgisini çeken en önemli unsurlardan biridir. Ülkede uygulanan temel vergi oranları şunlardır:
- Kurumlar Vergisi: %9
- Gelir Vergisi: %9
- Katma Değer Vergisi (KDV): %21 (Bazı sektörlerde %7 indirimli oran uygulanır.)
Bu oranlar, Avrupa ve diğer bölge ülkelerine kıyasla oldukça düşüktür. Ayrıca Türkiye ile yapılan çift vergilendirmeyi önleme anlaşması, Türk yatırımcıların hem Türkiye’de hem de Karadağ’da vergi avantajlarından faydalanmalarını sağlar.
Şirket Kurduktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Muhasebe ve Vergi Bildirimleri:
- Karadağ’da işletmelerin aylık ve yıllık olarak vergi beyannamesi vermesi zorunludur.
- Profesyonel bir muhasebeci ile çalışmak, bu süreçte büyük kolaylık sağlar.
- Çalışma İzni ve Oturum İzni:
- Şirket sahipleri, Karadağ’da çalışma izni ve oturum izni başvurusunda bulunabilirler.
- Oturum izni, aile bireylerini de kapsayacak şekilde genişletilebilir.
- Mülk Satın Alma ve Ofis Kiralama:
- Karadağ’da yabancı yatırımcılar, mülk satın alma konusunda sınırlama olmaksızın gayrimenkul alabilirler.
- Şirket faaliyetleri için ofis kiralama veya satın alma işlemleri de oldukça kolaydır.
Karadağ’da Şirket Kurmanın Riskleri ve Zorlukları
Her ne kadar Karadağ’da şirket kurmak birçok avantaj sunsa da bazı zorluklar da mevcuttur:
- Dil Bariyeri: Karadağ’da resmi dil Karadağca olduğu için yerel süreçlerde dil bariyeri yaşanabilir.
- Yerel Rekabet: Özellikle turizm sektöründe yerel işletmelerle rekabet etmek zor olabilir.
- Bürokratik Süreçler: Bazı durumlarda resmi işlemler, beklenenden uzun sürebilir.
Sonuç: Karadağ’da Şirket Kurmak Mantıklı mı?
Karadağ’da şirket kurmak, özellikle Avrupa ve Balkan pazarına açılmak isteyen girişimciler için büyük fırsatlar sunar. Düşük vergi oranları, Avrupa Birliği’ne adaylık süreci ve yatırım dostu politikalar, Karadağ’ı cazip bir yatırım merkezi haline getirir. Şirket kurma süreci nispeten kolay ve maliyetler düşüktür. Özellikle Türk yatırımcılar için çift vergilendirme anlaşması ve mülk satın alma kolaylıkları, bu ülkeyi daha da cazip hale getirmektedir.
Eğer siz de Balkanlar’da iş kurmak veya Avrupa pazarına açılmak istiyorsanız, Karadağ mükemmel bir başlangıç noktası olabilir.
